خبرنگاران جاسوس؛ اعتماد به عاملان استالین

امروز همه می‌دانند که والتر دورانتی (۱۹۵۷-۱۸۸۴)، خبرنگار نیویورک‌تایمز که برای گزارش‌های ارسالی‌اش از شوروی برنده جایزۀ پولیتزر شد، در حقیقت عامل استالین بوده، به طور مرتب گزارش‌های دروغین ارسال می‌کرده و همکارانش که در پی یافتن حقایق بودند را بی‌اعتبار و بدنام می‌کرده است. اما دورانتی تنها نبوده است. در اول جولای متیو وادم در ژورنال مطالعات ارتش اسلاو تحقیقی را منتشر کرد که نشان می‌داد تعداد گزارشگران آمریکایی که می‌توان آن‌ها را «خبرنگار جاسوس» توصیف کرد بیش از آن چیزی است که گمانش می‌رفت.

الکساندر جی لاولیس از دانشگاه اوهایو در مقالۀ «جاسوسان شوروی در رسانه‌های آمریکایی: جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد» می‌نویسد که تا ژوئن سال ۱۹۴۱ بیست و دو خبرنگار آمریکایی به صورت فعال از جاسوسان شوروی بودند و از سال ۱۹۴۱ به بعد این میزان افزایش یافت. وادم خاطرنشان می‌کند که «در آن زمان رابطۀ میان دولت و رسانه‌ها با حالا تفاوت داشت». به این معنا که فضای میان آن دو قابل اعتماد بود؛ مقامات دولتی اطمینان داشتند که همۀ خبرنگاران، آمریکایی‌های وفادار هستند. همانگونه که لاولیس در مقاله‌اش اشاره می‌کند «خبرنگاران چنان قابل اطمینان بودند که اطلاعات محرمانه به طور مداوم در اختیارشان قرار داده می‌شد تا از آن به عنوان پس‌زمینۀ گزارششان استفاده کنند.»

اما این «خبرنگاران جاسوس» چه کسانی بودند؟ داستان برخی از آن‌ها بازگو شده است. دو تن از این خبرنگاران در فیلم سرخ‌ها (۱۹۸۱) وارن بیتی، نقش قهرمان را ایفا می‌کنند. جان رید و لوییز برایانت در آغاز انقلاب اکتبر «گزارش‌های خبری» منتشر و در شکوه اتحاد جماهیر شوروی و نظام کمونیستی آن اغراق می‌کردند.

بر کسی پوشیده نیست که ویتاکر چمبرز - سردبیر تایمز از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۸ - جاسوس شوروی بوده است. چمبرز در نهایت به اشتباه خود پی برده و آلجر هیس و دیگر کمونیست‌ها را لو داد. او داستان ورود و خروج خود از حزب کمونیست را در زندگینامه‌اش با عنوان «شاهد» منتشر کرد.

اما چمبرز تنها کسی نبود که در میان مجلات خبری بسیار مهم آن دوره به جاسوسی برای کرملین می‌پرداخت. افراد دیگری چون جان اسکات، استفان لرد و ریچار لاتربک نیز از جاسوسان کرملین بودند. لاتربک خدمت بزرگی به استالین کرد و در گزارشش قتل‌عام کاتین - که در آن ۲۰ هزار نفر از افسران لهستانی توسط شوروی کشته شدند - را جنایت آلمان‌ها نامید.

پیتر رودز از نیویورک هرالد تریبیون و وینستون بوردت از بروکلین دیلی ایگل و سی‌بی‌اس نیز برای کا.گ.‌ب کار می‌کردند. (بوردت که برای مدتی در تماس مستقیم با فرانکلین روزولت و جی ادگار هوور بود در نهایت مجبور شد تا در مقابل کمیتۀ سنا به جاسوسی خود اعتراف کند.) والتر لیپمن از تحلیلگران سیاسی آمریکا نیز در این لیست حضور دارد. او خود به شخصه جاسوس شوروی نبود ولی مشخص شد که منشی او برای شوروی جاسوسی می‌کرده است. به این ترتیب لیپمن، که بسیاری از سیاستمداران اسرارشان را با او در میان می‌گذاشتند، نادانسته اطلاعات حیاتی فوق محرمانه را به کا.گ.ب منتقل می‌کرده است.

پس از جنجال واترگیت فیلم «همۀ مردان رئیس‌جمهور» (۱۹۷۶) در ذهن جوانان آمریکایی تصویر جدیدی از خبرنگار ارائه داد. در این فیلم خبرنگاران واشنگتن‌پست، کارل برنشتاین و باب وودوارد دو قهرمان آمریکایی شناسانده شدند. برای بسیاری از آمریکاییان زمان درازی طول کشید تا متوجه شوند که بیشتر این خبرنگاران برای منافع حزبی حقیقت را تحریف و یا حتی فدا کرده‌اند. برخی از آمریکاییان هنوز از این رؤیا بیدار نشده‌اند.

منبع: Useful Stooges